Αγκαλιαστός

Είναι χορός της επαρχίας Ιεράπετρας. Είναι απλός, περπατητός. Χορεύεται από άνδρες και γυναίκες σε εύθυμες περιστάσεις. Το μουσικό μέτρο του είναι 2/4. Το όνομά του το πήρε από το ιδιόμορφο πιάσιμο των χορευτών, που μοιάζει να αγκαλιάζει κάθε χορευτής τον μπροστινό του. Ο μουσικός ή η «πλουμίστρα» (μια γυναίκα με πείρα στο χορό αυτό, που πιάνει στην αρχή του κύκλου) «πλουμίζει», δηλαδή «στολίζει», κάθε χορευτή και χορεύτρια με επαινετικά δίστιχα, ενώ ταυτοχρόνως εξελίσσεται η ομολογουμένως ξεχωριστή διαδικασία του αγκαλιάσματος, ξεκινώντας από τους τελευταίους του χορού, με τη διαμόρφωση αψίδας και πορείας φουρκέτας.

Τα παλιά τα χρόνια για αποφυγή παρεξηγήσεων ο χορός αυτός χορευόταν μόνο από συγγενικά πρόσωπα διότι η «πλουμίστρα» μέσα από τις μαντινάδες μπορούσε να αποκαλύψει ειδύλλια ή αισθήματα μεταξύ των χορευτών.

Μερικές από τις μαντινάδες που συνήθιζαν να τραγουδούν είναι οι:

«Αγκαλιαστό θα κάμομε
έλα ν΄αγκαλιαστούμε,
Και μαντινάδες γεις τ΄αλλού
θα κάτσομε να πούμε.

Αγκαλιαστό θα κάμομε
και έλα να αγκαλιαστούμε,
Και κράτα και στα χέρια σου
ρόδα να μυριστούμε».

Τον αγκαλιαστό ακολουθεί, σχεδόν πάντα, ως συνέχεια, ένας πηδηχτός χορός του νομού Λασιθίου.